Je staat het eerste uur op les, klaar voor de groep, helemaal opgeladen voor de dag. Je kijkt zo eens rond en dan valt je oog op de volgende collega:
Ogen half dicht, ongekamd haar en wellicht ook nog het shirt binnenstebuiten aan. Ja hoor, daar hebben we er 1. Waarschijnlijk is betrokkene 7 minuten eerder bruut uit de diepe slaap gehaald door de collega’s, om eens lekker vrijwillig verplicht te beginnen aan een duurloopje. Na een minuut of 20 trekt deze collega wit weg en moet even gaan zitten. ‘Nogal wat biertjes op en een beetje kort geslapen, Ik lag pas om 02.30 op bed’, terwijl een geurig walmpje jouw kant op komt.
Dit is niet de beste start voor een LO&Sportles, maar wel herkenbaar vrees ik. En zo zijn er legio mensen die niet uitgerust en Fit For Action aan de dag beginnen, binnen en buiten Defensie, ook al hadden ze geen feestje.
Landelijk 63%, om precies te, zijn blijkt uit onderzoek van de hersenstichting. Mensen hebben slaapproblemen, en niet zo’n beetje ook. Piekeren, weinig beweging, een drukke agenda, we blijven maar doorjakkeren, het brein komt hierdoor niet tot rust. Probeer dan maar eens te slapen. We kunnen trainen en gezond eten wat we willen, maar als een kwalitatief goede slaap ontbreekt, dan is de kracht er vrij snel af.
Letterlijk, want na 5 dagen slecht slapen is je testosteron gehalte al zodanig gedaald dat het op het niveau zit van iemand die 10 tot 12 jaar ouder is. Slaaptekort is dus niet best voor je libido en energiehuishouding maar het doet ook afbreuk aan je spieren en botten. Daar train je niet voor! Dus wil je goed fit blijven, investeer in je slaap, daar zit enorme winst, Vitamine S! En daar mag ik namens DGI dit jaar veel aandacht aan besteden, een dankbaar onderwerp!
Na 1 nacht slecht slapen kun je al 30% minder inzetbaar zijn. Vertaal dit naar je sportles en kijk eens naar de eventuele gevolgen. Hiba, touwbaan, de kans dat iemand in jouw les uit de hindernis valt, is vele malen groter, ook de kans op blessures neemt sterk toe in korte tijd van minder slaap. Niet tof als daardoor iets in jouw les gebeurt. Daarnaast is het leerrendement stukken minder, zonde van de tijd.
Een bekend vergelijk is je mobieltje die steeds trager werkt en op de spaarstand komt te staan als de batterij leeg raakt. Zo werkt het bij ons ook… je wordt slomer, informatie komt niet volledig binnen en je waarnemingsvermogen vermindert, je bent vooral met jezelf bezig. Daarom is het steeds volledig opladen naar de 100% zo belangrijk, dat krijg je door een complete nachtrust. Als sporter zullen hierdoor je prestaties merkbaar verbeteren, dit blijkt ook uit diverse onderzoeken.
Onregelmatigheid hoort ook bij het werk
Natuurlijk betekent het werken binnen Defensie onregelmatigheid, dit geldt ook voor werken binnen de Politie en de zorg. Daarom is juist extra aandacht voor slaap zo belangrijk, probeer altijd een routine aan te houden, ook bij wisselende diensten, en maak het slapen echt belangrijk. Goede afspraken thuis helpen enorm, er is veel te vinden over slaap-hygiëne, de voorwaarden om goed te kunnen slapen.
Brak na een avondje stappen, ook al maak je voldoende slaapuren? Vaak gaat gezelligheid gepaard met een biertje, of heel veel biertjes! Altijd leuk zo’n feestje op de kazerne. Maar als je zoveel alcohol drinkt, draait je lichaam eigenlijk keihard ‘nachtdienst’ in je slaap, terwijl het deze slaap juist nodig heeft voor reiniging en herstel.
Je lever en nieren hebben er uren werk aan om alcohol te verwerken en af te voeren: 1 glas alcohol duurt 1 tot 1.5 uur om af te breken, en voor 4 glazen kun je 4 tot 6 uur rekenen. Gevolg is dat je brak wakker wordt omdat je simpelweg geen lichamelijk/ geestelijk herstel hebt gehad,. Dit komt o.a. door de stof Aceetaldehyde, dit stofje zorgt voor de kater. Het is toxisch en mogelijk kankerverwekkend (bron: IARC), het tast je organen aan. Hoe meer van deze stof, hoe erger de kater.
Daarnaast is je bioritme verstoord doordat je slaaptijd is verschoven en verkort, en daar is je lichaam al helemaal niet blij mee. En zo komt het dat er types als in de intro als zombie in je sportles verschijnen. En natuurlijk is het z’n eigen schuld dus gewoon ‘hobbelen’, maar misschien is het tijd om uit veiligheidsoogpunt hier eens anders naar te kijken.
Als je slaapt, krimpen je hersencellen. Eigenlijk krijgen je hersenen een wasbeurt, de afvalstoffen worden weggespoeld. Doordat de hersencellen krimpen, krijgen ze meer ruimte om deze afvalstoffen af te voeren. Briljant! Ook worden emoties verwerkt en informatie overgeheveld van het korte naar het lange termijn geheugen, dit gebeurt aan het einde van je slaapnacht. Die 7 tot 8 uur per nacht is daar wel de voorwaarde voor. Slapen is heel persoonlijk dus het is zoeken wat voor jou het beste werkt, net als trainingsschema’s die per persoon verschillen.
Ja, we zitten geweldig in elkaar! Hoe is het met jouw slaapkwaliteit? Word jij uitgerust wakker of heb je eerst minimaal 2 bakken koffie nodig om op gang te komen? Goed om dit voor jezelf ook eens nader te onderzoeken, en te bekijken wat je nog kunt verbeteren. Zeker als je hele dagen lesgeeft. Lesgeven is, buiten het fysieke aspect, mentaal ook een belasting. Meerdere malen per dag een gehele groep in de gaten houden en daarnaast individuele aandacht geven aan de mensen, dat vraagt veel van je systeem, want je moet wel scherp blijven.
Reden genoeg om vanuit veiligheidsoogpunt alert te zijn in de les op signalen van slaaptekort bij mensen. Mocht dit jou vaker opvallen bij bepaalde personen, dan is het een goed onderwerp om aan te kaarten binnen de LO&Sportgroep en bij jullie eigen leefstijlcoach.
Dit ter voorkoming van ongelukken en blessures. En aangezien de meesten van ons resultaatgericht zijn, is het onderwerp slaap een mooi handvat ter bevordering van de fitheid van ‘jouw’ eenheid.
Welterusten alvast!
Publicatiedatum: 02 september 2022
Onze supporters:
Video Fit for Action 2022: