GRENZELO&S
DEEL 4: STANI GROENEWEG (aka STANI GREENWAY)
Door Paul Lindeboom
(met dank aan Muuk Harmsen/Sander Flier)
De serie GrenzeLO&S schenkt aandacht aan collega's die niet alleen in de LO&Sportorganisatie werken/werkten maar ook door hun verblijf in het buitenland ervaringen hebben opgedaan! Nou, als iemand voor deze serie in aanmerking komt, is het globetrotter Stani Groeneweg wel!
Wat kun je je nog herinneren van je tijd bij LO&Sport?
“Ik heb de tijd bij de LO&S als heel prettig en leerzaam ervaren. Ik had veel collega’s met al langere ervaring die mij “onder hun vleugels” mee namen en kansen gunden die ik anders niet gehad zou hebben. Na mijn eerste plaatsing op de Frank van Bijnenkazerne kon ik al binnen een paar maanden, met behulp van de toenmalige Commandant LO/S, ter plekke een overplaatsing krijgen naar Schaarsbergen, bij Luchtmobiel. Vanaf toen is alles best in sneltreinvaart gegaan: Kader Opleiding Luchtmobiel, instructeur MZV en veel klimcursussen. Die laatste lagen mij wel en vond ik zelf ook het meest interessant, ik ben niet echt een blauwe sporter maar meer van het groene. Ik heb me daar toen opgewerkt naar Cordelet Rouge (nu TWOH, Teacher Werken Op Hoogte, red.) en aansluitend was ik vanwege de actieve eenheid (en mijn eigen enthousiasme) veel op pad met oefeningen. Wat ik erg leuk vond, en mij nog het meest bijstaat, waren de oefeningen in de Ecrins in Frankrijk en later het opzetten van het bergachtig optreden in Bad Reichenhall. Vooral lekker veel buiten zijn in de bergen en de natuur, vooral niet binnen zitten :-)
Wat was de reden om niet slechts LO&Sport te verlaten maar ook Nederland?
“Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in het buitenleven. Ik ben half Pools (Poolse moeder) en als zodanig deels opgegroeid in Polen, toen nog achter het IJzeren Gordijn. In Polen was het leven toen een stuk primitiever, mijn familie heeft een boerderij en je stapte zo’n 50 jaar terug in de tijd inclusief paard en wagen. Mijn opa en ooms gingen op jacht voor vlees. Dit alles maakte als jongetje grote indruk op mij en ik vond het allemaal reuze interessant. Mijn moeder wist alles van eetbare planten en paddenstoelen en elke ochtend om 04:00 stond ik klaar om mee op jacht te gaan voordat het werk op de boerderij startte. Het “buitenland” is mij dus nooit echt vreemd geweest en ik heb Nederland nooit echt als enige optie beschouwd, heb altijd verder gekeken.
Een vriend van mij, met wie ik voor een Engels bedrijf samen werkte (survival, bushcraft en tracking cursussen), was van plan een eigen bedrijf te beginnen en vroeg mij om dit samen te doen. Dit aanbod heb ik aangenomen en in eerste instantie vooral mijn vrije tijd en overuren ingestopt (ik werkte nog bij defensie). Ik leerde veel bij op gebied van Survival en Bushcraft, ook m.b.t. andere klimaat zone’s; arctic, jungle, woestijnen, etc. Daarnaast had die Engelse vriend zelf 22 jaar bij de UK Special Forces gediend en was daar de specialist op het gebied van Man-Tracking (spoorzoeken dus), iets waar de Engelsen en diverse andere landen veel waarde in zagen om bepaalde eenheden in op te leiden. Hij heeft mij daarin ook opgeleid en zodoende ben ik (jaren later alweer) terecht gekomen in het werk wat ik op moment van schrijven doe: als contracter trainen en opleiden van Anti Poaching Rangers voor diverse Conservation Organisations in Afrika.
In 2007 werden we benaderd door een TV productie maatschappij of we Survival consultancy en safety wilden doen voor een programma van Discovery Channel. Sindsdien werd wat we al deden in het extreme getrokken en word ik ingehuurd om verkenningen van wildernisgebieden te doen om te bepalen of hier gefilmd kan worden, ik zet het safety en security net op, doe de risk assessments en train waar nodig de presentatoren en/of “onscreen cast”. Zo gauw de TV/Film crew komt, run ik de safety in het wildernis gebied, vaak samen met een lokaal team van specialisten. Dit werk heeft me letterlijk overal over de wereld gebracht in alle klimaat zone’s en op plekken waar normaal toerisme niet komt. Bijzondere ervaringen zijn er genoeg, van het zien en reizen door prachtige wildernis gebieden, het ontmoeten van type’s die je normaal alleen in films ziet tot spannende momenten met drugs kartels in Mexico en Nicaragua, bij een gijzeling in Tibet verwikkeld raken in een shoot-out tussen een lokale stam die boos was omdat hun geiten gestolen waren, de geitendieven en Rangers. Die laatste was in een afgelegen gebied in Afrika de dag voordat Julia Roberts zou landen om voor een goed doel een TV opname te doen in dat gebied, dat was best surrealistisch om dan die zelfde avond nog aan de telefoon te zitten met een team Amerikaanse lawyers vanuit LA en uit te moeten leggen hoe je het allemaal veilig gaat houden (wat uiteindelijk met een aantal simpele aanpassingen best te doen was en allemaal goed afliep).”
Chamonix: hoe ben je daar met een vrouw uit Wales zo terecht gekomen? Wat was er bijzonder/leuk/onprettig aan het wonen en werken in Frankrijk? Aparte regelgeving wellicht op het gebied van gidswerk?
“De keerzijde van een avontuurlijke baan/ lifestyle is wel dat je weinig tijd voor privé hebt, ik was altijd weg en zodoende is mijn toenmalige relatie, kort na het verlaten van defensie, ook misgelopen. Daar ik weinig geld had op dat moment en mij geen woning kon veroorloven met wat ik toen verdiende dacht ik dat het een goed idee was om in mijn omgebouwde VWT4 camper bus te gaan wonen. Ik had net mijn International Mountain Leader opleiding in Engeland afgerond en zodoende kon ik (met een korte Franse omscholing) als gids in Frankrijk aan de slag. Ik koos voor Chamonix daar ik wist dat daar veel werk was en toentertijd was er een levendig woonwagen-/klimmers kamp gesitueerd op de parkeerplaats onder de lift naar de Aguille Du Midi. Mijn huidige vriendin werkte toenmalig voor de duurste Zwitserse Kostschool waar ze het outdoor programma runde en woonde maar een uurtje rijden van Chamonix af, dus dat kwam allemaal perfect uit. Na een jaar in de camper gewoond te hebben, hadden we geluk en konden we iets in Chamonix huren waar we t/m 2016 gewoond hebben. Aansluitend zijn we naar Wales verhuisd waar we initieel maar een paar jaar wilden verblijven echter Brexit en Corona heeft daar wat roet in het eten gegooid. Momenteel maken we plannen voor hoe en waar verder.”
Hoe komt een TV-productiemaatschappij in contact met een Nederlandse gids in Frankrijk? In welke landen ben je zoal verbleven voor je National Geographic activiteiten? Wat is de ervaring die je het meest bijgebleven is?
“Zie ook antwoord onder de tweede vraag 2 :-) National Geographic is een van de klanten, ik werk/ heb gewerkt voor meerdere zenders/ productiemaatschappijen. BBC, Discovery Channel, Netflix, NBC America, Animal Planet, etc.”
Als we het over National Geographic hebben, komt de naam van Bear Grylls op internet wel eens oppoppen bij zoekacties naar jouw naam. Hoe komt dat, denk je? Ben je ook een soort survival-specialist geworden?
“Dat eerste telefoontje van die TV productie maatschappij was voor een programma met Bear Grylls als presentator. Voor hem zet ik nu veel TV projecten op, vind de locaties, bedenk en test de stunts, doe de safety als er eenmaal gefilmd wordt, etc. Dat mijn naam met hem in verband wordt gebracht als je Googled, is omdat ik al sinds 2007 met hem op pad ga en dus sindsdien in de credits verschijn. Bear is niet de enige presenator waar ik voor werk, er zijn meerdere andere shows: Primal Survivor met Hazen Audel, Ed Stafford, Dual Survivor, etc. Allemaal survival/ avontuurlijk gerichte programma’s die in afgelegen wildernis gebieden gefilmd worden, voor studio werk vragen ze me niet :-)
Je bent nu dus in Afrika. Daar komen direct beelden van exotische locaties bij mij op, in combinatie met minimalistische leefomstandigheden. Hoe ziet de praktijk er uit bij jou?
“Haha, ja Afrika is zeker exotisch, dat valt niet te ontkennen. Het werk wat ik hier doe, is ook regelmatig in mooie gebieden, beschermde parken, etc. Maar het trainen van de Rangers wordt helaas in de media en door Instagram “influencers” nogal misvormd neergezet. De core business van de Rangers zijn merendeels lokale jongens en meiden die Ranger worden omdat het gewoonweg werk is. Het beeld van Instagram, de “anti poaching operators” in de latest tactical outfit met sniper rifles, is met name op prive farms van toepassing waar men betaald om aan “anti poaching” deel te nemen en na 2 weken naar huis gaat met een paar peppie selfies. Realiteit is dat de Rangers vaak in heel primitieve omstandigheden hun werk verrichten met minimale, verouderde middelen en minimaal geld voor een gedegen opleiding. Hiermee leggen ze 30 kilometer per dag af door terrein met gevaarlijk wild: buffels, leeuwen, nijlpaarden etc. De trainingen die ik voor de diverse organisaties verzorg, zijn basic van aard; bushcraft en safety in de bush, reageren op encounters met dangerous game, man-tracking, omgang met wild life crime scene’s, patrouilleren, observatie posten, overnachtingen in de bush, leiderschap, navigatie / omgang GPS, etc.”
Publicatiedatum: 12 november 2021
In de serie 'GrenzeLO&S' verschenen eerder al de volgende artikelen:
aflevering 00 : de kick-off
aflevering 01 : Sam Cross
aflevering 02 : Wim van Breugel
aflevering 03 : Wilko Jansen