Op 5 mei herdenken we dat het 75 jaar geleden is dat Nederland bevrijd werd door militairen uit o.a. Canada, Polen en Engeland. Als opwarmer voor de oprichting van de Veteranenwebsite herdenken we op dezelfde datum de activiteiten die Nederlandse militairen onder de vlag van UNIFIL, de allereerste missie, ondernamen om Libanon te ‘bevrijden’ van diverse strijdende partijen zoals de Libanese christenen, de Libanese moslims, de PLO en de Syrische en Israëlische legers. Onder de ongeveer 9000 ‘blauwhelmen van Dutchbatt’ bevonden zich ook een flink aantal collega’s vanuit het dienstvak LO&Sport. Aan hen legden we een viertal vragen voor. Bart Haggeman, Rik van Trigt, Fred Jansen, Arthur Vaessen, Fred Timmermans en Loet Baard werkten hieraan mee wat leidde tot onderstaande terugblik.
Wat was je meest indrukwekkende ervaring?
Vele latere missies stonden in het teken van LO&Sportactiviteiten. De mannen van Dutchbat waren vooral in het begin als infanterist uitgezonden en kregen dus met echte oorlogsbeelden te maken.
Fred J.: “Mijn meest indrukwekkende ervaring was de aankomst op de 1e dag op vliegveld Beiroet. Daar was alles kapot geschoten en de vliegtuigwrakken stonden overal.” Bart: “Aangekomen op het vliegveld van Beiroet (wat er nog van over was) deed ik al snel een indrukwekkende ervaring op, dit was; hoe een stad in oorlog er uitzag, volledig kapot geschoten.” Maar het waren ook andersoortige ervaringen die beklijven. Fred T.: “Toen ik het vliegtuig verliet, overviel me meteen de warmte. Zeg maar… hitte…! Ik liep volledig ‘tegen een muur’ van warme lucht aan…. Dat vergeet ik nooit meer.” Rik: “…jonge kerels werden snel volwassen en maakten deel uit van een hecht team, dat vond ik echt heel mooi.”
Wat was je spannendste ervaring?
Het Israëlische leger was niet onder de indruk van de opgestelde VN-resoluties en droeg een 10 tot 15 km diepe strook langs de grens met Israël over aan ongeregelde Libanese bondgenoten i.p.v. aan UNIFIL. Wat zorgde voor veel spanningen in het door UNIFIL te controleren gebied.
Arthur: “Patrouille gelopen in de wadi. Daarbij beschoten. Is een rare gewaarwording omdat je niet weet wat je overkomt. Je hoort alleen pieuw, pieuw maar je ziet niet waar vandaan de schoten komen.” Fred J.: “Mijn meest spannende ervaring is het staande houden van een PLO patrouille die voornemens was om een aanslag te plegen in Noord-Israël…… Nadat de beschietingen waren gestopt, kwam de Israel Defence Force (IDF) met pantservoertuigen zoeken om deze PLO-ers op te pakken en af te voeren of te elimineren. Wij hebben ze uit het gebied kunnen leiden en overgedragen aan de UN.” Rik: Na een aantal dagen scheerde er een raket over ons heen die verderop insloeg. Net een week in Libanon en dan dat, pittig genoeg voor mij dus.” Bart: “Bij het zwemonderdeel van de MLV heb ik mijn spannendste ervaring opgedaan: terwijl ik bezig was met de proef af te nemen werden we vanaf een berg beschoten. De kogels waren niet echt dichtbij en het was meer plagen dan een poging om te raken maar je schrikt je wezenloos….”
Welke taak was er aan je toebedeeld?
Nederland leverde van 1979 tot en met 1985 een bijdrage aan de troepenmacht in Libanon. Bart Haggeman was in 1983 pas de eerst echte als LO&Sportinstructeur uitgezonden collega. (I.h.k.v. het 40-jarig bestaan van de LO&Sportorganisatie schreef Bart hierover deze bijdrage in de serie ‘Memorabele Momenten, Markante Mensen’.) Wisselende werkzaamheden derhalve.
Loet: “Pas toen het bataljon gesetteld was, kwam er meer ruimte voor de sport. Onderlinge toernooien touwtrekken, voetballen tegen de andere Unifil bataljons, zwemmen en het ook door ons gemaakte Libanon MLV.” Arthur: “Een voetbalwedstrijd tegen de Fytsji"s, op een geïmproviseerd, geëgaliseerd terrein tegen een heuvel op. Prikkeldraad er omheen. Met een vlaggenstok de benodigde veldlijnen getrokken en in de gleuven water gedaan en herhaaldelijk weer water gegoten. Een aantal voetballen "verloren" gegaan, omdat deze de heuvel afgingen over het prikkeldraad.” Fred T.: “Voorkomen dat er patrouilles van oppositiepartijen plaats vonden in ons gebied.” Bart: “Ik heb er in mijn tijd voor kunnen zorgen dat het gehele bataljon de MLV heeft kunnen afleggen. Het diploma was te behalen in 3 categorieën: rood, blauw en wit. Dit was wel wat anders dan in Nederland, in plaats van de 5 km liepen ze een Coopertest en het zwemmen gebeurde in de zee. Met een takelwagen waaraan een touw werd gehangen, konden we ook het touwklimmen doen.”
Wat is uiteindelijk de belangrijkste levensles die je opdeed in Libanon?
Oorlog, angstmomenten, levensbedreigende situaties of slechts al het zien van veel menselijk leed laat je niet onberoerd. Ongeveer 40 jaar na dato weten onze LO&Sportcollega’s nog goed wat de missie naar Libanon bij hen teweeg bracht.
Fred J.: ”Deze periode heeft mij op jonge leeftijd kameraadschap opgeleverd voor het leven. Laten beseffen dat wij het in NL wel heel erg goed hebben.” Rik: “…. en ik kwam er tijdens die missie achter dat de Rijkspolitie niet meer mijn droombaan was. Tijdens mijn dienstplicht heb ik bewust gekozen voor Defensie, daar waar ik nu na bijna 40 jaar nog steeds iedere dag met plezier in kan en mag werken!” Loet: “Mijn belangrijkste levensles is dat een op afstand gevormd beeld van een situatie niet altijd congruent is met de realiteit.” Arthur: “Ik heb veel meer in mijn gevoel empathie gekregen voor het Joodse Volk en de staat Israël. Als je door miljoenen niet Joodse mensen en staten omsingeld bent die je allemaal willen wegvagen, krijg je begrip voor een sterk en goed georganiseerd militair Israëlisch leger.”
Publicatiedatum: 03 mei 2020, aangepast 20 mei 2020