INTERVIEW MET NIEK VAN GILS
Je hebt hardlopen. Daarna in de overtreffende trap het ultra-hardlopen. En tenslotte de absolute killer: de marathon des Sables. Dit is, zoals het affiche stelt: ‘een legendarische run over 250 kilometer door het hart van de Marokkaanse Sahara.’ Terwijl in de verte het nummer ‘Bloed, zweet en tranen’ van André Hazes klinkt, vraagt de redactie zich af of Niek, best bekend met de term “survival”, wel weet waar hij aan begint? En is Niek op moment van het interview al een beetje fit?
“Ja, ik ben heel fit. Afgelopen maand op verkenning geweest naar Schotland – in februari hebben we daar een VTL training met 11 Genie – en met Marvin Huisman de Ben Nevis beklommen die in het acclimatisatie programma gaat terugkomen. Vanaf nul naar 1340 hoogtemeters, normaal gesproken loop je 3 a 400 hoogtemeters per uur. In 2u40min waren we boven. En de volgende dag nagenoeg geen spierpijn en weer gewoon inzetbaar!
Hoe ik op het idee van de marathon des Sables ben gekomen? Een jaar of 10 geleden had ik er al over gelezen en wou ik dat direct al graag doen, ging mij inschrijven en zag ineens het kostenplaatje en dacht toen: nu nog maar even niet…. Maar krijg daardoor elk jaar een herinneringsmail dat de inschrijving weer geopend is.
Met mijn vrouw vorig jaar hierover gehad en omdat ik denk een kans van slagen te hebben, samen de knoop doorgehakt. Het wordt de 38e editie en vele duizenden gingen mij voor, dus denk ook: waarom zou ik dat niet kunnen?
Iets soortgelijks heb ik nog nooit eerder gedaan. Maar de VAKOL doe je van te voren ook niet. Goed voorbereiden wordt dus cruciaal.
Trainingsschema
Ik heb Youtube afgestruind naar filmpjes en verslagen van andere deelnemers, om goed beslagen ten ijs te komen wat dit allemaal inhoudt. Zeker een maand de tijd genomen om alles over de te gebruiken materialen en logistieke zaken tot mij te nemen.
Ik voer een half jaar lang een schema uit voor de fysieke training. Zelf gemaakt. Staan wel wat schema’s op internet van eerdere deelnemers en die heb ik bekeken, maar sommige zijn echt op de man zelf en kunnen voor mij in de prullenbak. Op een site van een sportwetenschapper gekomen, en die heeft aanwijzingen staan voor mensen met een 40-urige werkweek. Houdt realistisch rekening met eerdere resultaten en doet vooral aan blessurepreventie. Dat vormde voor mij een mooi houvast, waar ik deels gebruik van heb gemaakt.
Ik ben nu een paar maanden bezig met mijn schema - de marathon des Sables is begin april -, en vooralsnog gaat het erg goed en heb nog geen noemenswaardige blessure gehad.
Op het eind van mijn schema zie je die blessurepreventie veel terugkomen door geen monsterafstanden te lopen, maar de wat langere duurlopen opknippen middels zogenaamde ‘back to back’ trainingen. De 30km van de eerste etappes ga ik tijdens mijn voorbereiding dan lopen in de vorm van middag 20km, de volgende ochtend de resterende 10. Of bloktrainingen met in de ochtend 9km, in de middag 9, ’s avond 9 en de volgende ochtend weer 9. Binnen 24 uur is dat de simulatie van de wedstrijdafstand.
Survivalrunner
Moet mijzelf wel omturnen. Heb vooral survivalruns gedaan van 12-15 kilometer met hindernissen, en moet nu een ultraloper worden. Weet wel wat ik vooral niet moet doen, wat ik wel moet doen en vooral ook prettig vind.
Vetverbranding werkt al goed. Kom na 2 uur duurloop thuis en heb dan het idee dat ik nog wel even door kan, nog rondje om de kerk of zo. Wissel het lopen veel af, met fietsen en zwemmen. Ook de stairclimber in de fitness gebruik ik veel.
Pittige organisatie
En natuurlijk ook het lopen met de rugzak. De wedstrijd in de Sahara gaat over vijf etappes in zes dagen, volledig zelfvoorzienend, dus ook de wedstrijd moet ik altijd met een rugzak gaan lopen. De organisatie verstrekt onderweg slechts water.
Het kamp wordt elke ochtend afgebroken en verplaatst naar het volgende finishpunt. Zij hebben ook artsen, medische verzorging, een helikopter en heel veel voertuigen in de organisatie, is telkens een pittige logistieke klus.
Donker, navigeren en straftijd
De eerste 3 etappes zijn rond de 30-40 km, de vierde is tussen 80-90 (dus ook ’s avonds en ’s nachts lopen), en de laatste etappe is 42km 195m lang.
Of ik ook moet navigeren? Ja, ik krijg een routeboek op het aankomstpunt, vooraf is de route niet bekend bij de deelnemers. De kompasstanden staan er ook in. Dus die 240-250km waarover de organisatie het heeft is slechts als je alles foutloos loopt.
De organisatie houdt je met een tracker wel in de gaten, als je teveel van de route afwijkt komen ze je al zoeken. Daar zou je straftijd voor kunnen krijgen. (Ook als je eten van andere deelnemers aanneemt.) Er is ook elke dag een weging van de rugzak, je moet aan een minimum gewicht voldoen en verplichte items bij je hebben. (Ik ben in de afgelopen periode 4 kilo afgevallen, dus kan wel een klein beetje extra gewicht meenemen, zoals muziek (mp3-speler), powerbank, smartphone, etc.) Je rantsoen moet bestaan uit minimaal 2000 kilocalorieën per dag. En ook als je in het donker niet met een breaklight loopt, krijg je straftijd uitgedeeld.
Niek’s duurvermogen in het verleden
Mijn langste duurloop vroeger zal ongeveer een 30 km-loop geweest zijn. Ik heb dus nog nooit een marathon gelopen – maar dat zie ik niet als een bezwaar, de VAKOL had ik vooraf ook nooit gedaan – maar wel een aantal duurevenementen succesvol afgelegd (de Vierdaagse van Nijmegen, de Vasaloppet (90km langlaufen) in Zweden en diverse survivalruns waaronder Beltrum.
Ikk ga mijn niet focussen op een klassement. Ik wil slechts succesvol zijn onder de gegeven omstandigheden. Ga proberen alles hardlopend te doen, maar dat zal mogelijk niet haalbaar zijn. Wel proberen uiteraard.
Ik heb de lat gelegd op uitlopen. Dus de man op de dromedaris – de alternatieve bezemwagen van de organisatie – voorblijven (anders lig je er uit).
Profijt van militaire skills in de Sahara?
Ja, daar heb ik zeker baat bij. Niveau 1, de enkele vent, hoe hou ik mijzelf inzetbaar? Op het juiste moment blijven eten en drinken. Over de finish direct controleren op schaafwonden, blaren, etc. Kleding uitspoelen indien nodig. Zorgen voor voldoende slaap. Materiaal goed verzorgen. Rekening houden met de nachttemperatuur rond het vriespunt.
Of defensie gaat profiteren van mijn ervaring? Ja, dat denk ik wel.
Binnen Lumbl hebben we Vormen, Trainen, Luchtmobiel (VTL) waarbij het vooral draait om efficiënte en effectieve teams. Veelal onder verzwaarde omstandigheden.
Het individu is onderdeel van zo’n team. Ik denk dat de kennis die ik in de Sahara op ga doen, goed in te zetten is in de VTL.
Slaapdeprivatie
Fysiek presteren met minder of weinig slaap heb ik best goed op gereageerd in de VAKOL. Voordeel tijdens de wedstrijd in april is dat ik slechts rekening heb te houden met mijzelf, ik hoef geen leiding te geven of andere in de gaten te houden. Lijkt mij gaaf om slechts voor mijzelf keuzes te maken of ik ’s avonds laat even wat ga eten of dat ik toch doorga.
Ik ben nu 53. Heb zin om alles wat ik in de afgelopen jaren geleerd heb en ervaringen mee heb opgedaan, ook jungletraining en koud weer trainingen, kan toepassen voor Fit for Action. Dat ik kan bewijzen dat ik voldoende skills en drills in mijn rugzak heb. Waar ik dus ook letterlijk mee ga hardlopen en in april ga gebruiken om mezelf inzetbaar te houden!
Publicatiedatum: 22 november 2023
Onze andere website (Veteranenvereniging):
Video Fit for Action 2022: