HOE GROEN IS HET GRAS BIJ DE BUREN?
DEEL 2: LIEUWE WOBBEMA

Een groot aantal LO&Sport collega's dienen hun volledige diensttijd bij de LO&Sport. Maar er zijn er ook die maar een beperkt aantal jaren bij de LO&Sport dienen en daarna hun geluk zoeken/vinden buiten de Krijgsmacht.
Er zijn er ook die tijdelijk of blijvend bij andere eenheden gaan werken. Het wel en wee van al die collega's is vaak interessant, leuk en leerzaam om iets over te horen. Ze zijn en blijven deel van de "LO&Sport familie"!

Deze keer is de hoofdrol voor Lieuwe Wobbema in de rubriek "hoe groen is het gras bij de buren"? Lieuwe werkt momenteel bij de staf van de KMS. Daar was hij al eerder want in 1988 startte hij zijn opleiding als onderofficier op de KMS.

Men zegt wel: "Wie je bent, wat je doet en wie je ontmoet, speelt een grote rol in wie en wat je wordt"! Een korte verkenning leert dan dat Lieuwe zijn start goed zit. Zijn klasgenoten op het OCLO in 1989 zijn: Ruud Raijer, René Dekkers, Ton Neppelenbroek, Hans Wakelkamp, William Verploegen, Cor den Daas, Frank Brocks, Henk Schreiber, Gaby Reichwein en Adri Carabain!
Wie Lieuwe verder nog aan collega's op het KCT, de LOSS en de andere plekken waar Lieuwe werkt tegenkomt, hopen we in het interview te ontdekken.

Lieuwe Wobbema, het begin

Tijdens het CIOS wou ik altijd al militair of militair sportinstructeur worden. Fysiek bezig zijn, met mensen werken, en ook dat militaire pak trok mij. Leraren van de MAVO en het CIOS adviseerden mij vooral die kant op te gaan. Een aantal van hen waren ook dienstplichtig of Kort Verband Vrijwilliger geweest, zoals mijn LO-leraar MAVO en Hans Westerhof.
Daarnaast had ik een paar bijzondere leraren op het CIOS, die fysiek en mentaal ver durfden te gaan, zoals Tjalling van der Berg, Tjaart Kloosterboer, Foppe de Haan en Henk Gemser. Zij deelden prachtige trainings- en vormingservaringen als zij terugkwamen van het EK en WK. Dit motiveerde mij nog meer om ook die ervaringen op te doen.

Na mijn CIOS-periode heb ik bijna een jaar moeten wachten totdat ik dienst in kon. Die tijd heb ik “opgevuld” als zwemonderwijzer. Kinderen lesgeven vond ik ontzettend leuk en zinvol om te doen maar alleen aan het bad staan, in een chloor-omgeving, vond ik maar niets! Op de avonden gaf ik 2x per week judo-les en 2x voetbaltraining met coaching op de zaterdag.

Militair

Ik heb direct gesolliciteerd als Beroeps Onbepaalde Tijd (BOT; nu fase 3). Zoals besproken bij het AAC (aanname advies gesprek) hoefde ik geen dienstplicht te doen. Toen ik eind juni op vakantie in Frankrijk was, en even naar huis belde, bleek toch de Defensie-envelop op de deurmat te liggen. Vijf dagen na dat telefoontje, op 4 juli 1988 melden in Bergen op Zoom, om aansluitend 2 weken op bivak te gaan. Mijn dienstplicht was een best grote verandering; dit werd ook nog gedaan met zeer strak regime, en excessen zoals een begrafenisritueel. Na ruim 10 weken nam ik afscheid van mijn peloton, en meldde ik mij op 5 september 1988 op de KMS in Weert.

Werken in de LO&Sport

Ik heb in alle 3 de regio’s gewerkt: gestart op de LO&Sportgroep JPK, daarna Schaarsbergen, Roosendaal, JPK. Nadat ik 18 jaar op de LO&Sportgroepen had gewerkt, kreeg ik de kans om op de LOSS te werken. Nog steeds een baan die me zeer aanspreekt, omdat ik al mijn ervaringen kon delen met de vaak jongere collega’s. Ook werken in een staf-omgeving en samenwerken met EC en BOTO, heeft me veel inzicht gegeven. Zeker toen ik na 5 jaar LOSS de OTB (opleiding en training begeleiding)-functie ging bekleden. In mijn periode kwam de kwalificering van de ECOD-leerlijnen pas op gang. Dit was een enerverende periode!

Lieuwe naar de KMA

Na deze periode kreeg ik de mogelijkheid om officier te worden. In juni 2016 begon ik op de KMA. Hierna werd ik C-LO&Sportgroep in Assen. Na 3 prachtige jaren in Assen, lekker hard werken, en doe maar gewoon met fijne collega’s en een prima sfeer, was ik toe aan wat anders. Inmiddels had ik alle rangen van onderofficier gehad; maar ook alle rollen bekleedt: van instructeur, hoofdinstructeur, cursusleider, stafmedewerker en tenslotte manager. Ook had ik op het KCT 3 jaar fulltime bij de ECO, van 1997-1999, gewerkt; een zeer goede ervaring. Na gesprekken met CS LO&Sportorganisatie, heb ik uiteindelijk de knoop doorgehakt om belangstelling te tonen voor een aantal functies in OTCo land, zoals HOZ-functie Assen en Schaarsbergen en Opleiding & Trainings Zaken KMS. Dat laatste is het geworden.

Completer als mens, militair, trainer en vormer

De LO&Sportorganisatie heeft mij een bijna perfecte periode gegeven. Ik heb er zelf veel voor gedaan en ik heb er hierdoor ook veel voor terug gekregen. Ik heb gewerkt met en lesgegeven aan (sportieve) mensen, die met veel passie en ambitie hun werk wilden doen! Met mensen die verder durven gaan dan hun comfort zone. Juist dat heeft het werk afwisselend en uitdagend gemaakt. Het samenwerken met mensen, vooral in een outdoor omgeving, was mijn passie!

Ik heb altijd opleidingen of cursussen geweldig gevonden; Defensie schoolt je niet alleen in de kennis en vaardigheden, maar vormt je vooral! Dit heb ik niet alleen ervaren op de KMS en OCLO, maar vooral de VAKOL, de ECO en ook de sportopleidingen VTO, klimopleidingen en MZV- opleidingen. Deze zijn, naar mijn mening, van hoge kwaliteit! Ooit zei René Dekkers tegen me: er bestaat geen mooier lever dan een cursisten leven. En dit vind ik ook!

Met al deze opleidingen heb ik daarna geweldige ervaringen opgedaan, zoals 3 jaar lang instructeur Commando- opleidingen. Ik heb door mijn eigen opleiding en dit ook weer te ervaren als instructeur, ontzettend veel geleerd. Ik ben completer geworden als militair, als trainer, vormer en als mens. Ik denk dat opleiden eerst bij jezelf begint, namelijk opgeleid worden en ervaring op te doen, om het daarna door te geven. Dit zie ik ook voor mij terug als HI, cursusleider LOSS en OTB. Uiteindelijk moet je eerst vlieguren maken, voordat je anderen kan leren vliegen.

Ook haalde ik veel motivatie uit het samenwerken met de eenheid, zoals ik heb gedaan in de SLMB, het KCT en later met 44 Painf Bat. Als LO&Sportorganisatie kunnen we daar zeer betekenisvol zijn, in de periodisering, de instructie en de vorming, maar we moeten ons ook niet overschatten. We zijn maar 1 speler in het grote verband. We moeten het samen doen!

Nieuwe uitdagingen

Na 31 jaar heb ik de LO&Sportorganisatie, op 1 nov 2019 verlaten. Ik ben vorig jarig gestart als stafofficier OTZ PL (Opleiding en Training Zaken; Planning) op de KMS in Ermelo. Voorheen de Sectie 3 van de staf. Ik werk specifiek voor de Veiligheid en Vakmanschap, ofwel VEVA. In de volksmond was dit het OJKL. Ik adviseer C-KMS en coördineer 1 level up naar OTCo en 1 level down naar de InstructieGroepen Beroeps Praktijk Vorming (IG BPV) in Assen, Schaarsbergen en Oirschot. Wij zijn als KL een erkend leerbedrijf, die jaarlijks 2700 GROP-leerlingen van in totaal 23 mbo-scholen een stageplaats biedt. Daarnaast biedt de KL nog stageplaatsen aan voor Logistiek-Transport-Zorg (LTZ).

Naast het vergaderen in diverse overlegfora van defensie en onderwijs, bezoek ik regelmatig de IG BPV in Assen, Schaarsbergen en Oirschot. Tenslotte is werkbezoek essentieel om een goed SA (Situational Awarness, een begrip uit de commandovoering, red.) te verkrijgen; weten hoe de hazen lopen en wat de problemen zijn waar iedere IG BPV tegen aanloopt. In februari en maart was ik ruim 7 weken Leider der Oefening (LDO) in de Harskamp. Hier werd het centraal examen voor mbo-niveau 2 en 3 afgelegd. Elke week, uitgezonderd de voorbereidings- en nazorgweek, kwamen er bijna 400 leerlingen uit heel Nederland om hun examen te doen. Met een kleine staf van 7 man, 20 militairen en 20 docenten als assessoren, en 40 man roleplay, was dit een organisatie waar hedendaags een bataljon qua vulling erg jaloers op zou zijn. Hier heb ik wederom gezien dat leerlingen goede dingen laten zien, zoals commandovoering en uitvoering van opdrachten, maar ook evaluatiegesprekken. Naar mijn mening is dit voldoende niveau voor manschap (AMO) en onderofficiersopleiding (SIVO).

Door COVID is helaas de stage stil komen te vallen. Van deze situatie hebben we, C-IG BPV, staf KMS en staf OTCo, gebruik gemaakt om de stageprogrammering van het nieuwe Kwalificatie Dossier (KD) vorm te geven. We hebben sessies samen met OTCo georganiseerd om de programmering voor de IG BPV en MRNS GROP eenduidig te krijgen. Dit is nu nagenoeg afgerond. Om alles goed gecommuniceerd te krijgen, organiseren we volgende maand een aantal themadagen voor ROC, BPV en managers. Naast programmering zijn we ook bezig om nieuw geplaatste BPV-instructeurs een korte cursus aan te bieden met werkplekleren.

Al deze onderwijsverbeteringen hebben tot doel om leerlingen in eerst instantie te diplomeren en in tweede instantie een goed beeld te laten verkrijgen van Defensie; dit om uiteindelijk hen enthousiast voor een baan te krijgen. Naar mijn gevoel doen we goede dingen, maar nog niet de juiste dingen. We zijn te veel op uitvoeringsniveau aan het veranderen in plaats van de organisatie te wijzigen. Als de KL de VEVA-leerling ontzettend belangrijk vindt voor de KL, moet dat zichtbaar worden in de organisatie. Het oprichten van een VEVA-school, met een centrale aansturing en staf, waarbij leerlingen ook zeker verkorting krijgen, nadat zij 2-3 jaar militaire lessen en stage weken hebben gedraaid.

Mijn grootste uitdaging in deze functie is om goede invloed te krijgen, op wat er op hoger niveau (OTCo en DCPL) wordt besloten, maar ook wat er op de IG BPV plaatsvindt. Dit betekent veel overleg en werkbezoek, maar ook informele gesprekken, zodat ik zo goed mogelijk C-KMS kan adviseren. Naast deze hiërarchische lijn heb je ook nog een functionele lijn. Het VEVA-speelveld is daarnaast complex omdat het een overeenkomst is tussen het ministerie van Onderwijs en het ministerie van Defensie. Ook het ministerie van Sociale Zaken is hier nog bij betrokken. Hierdoor lopen processen langer, en is de besluitvorming ingewikkeld en traag. Vandaar dat kleine successen boeken, een lange adem hebben, zoals ik al heb beschreven, voor mij de motivatie en uitdaging zijn.

Verder als Field Lab- functionaris TGTF

Eind december verlaat ik OTZ PL, omdat ik ben gevraagd voor field lab-functionaris bij TGTF. Ik ga mij bezighouden met VTO’n, onderofficieren en officieren, specifiek de manoeuvre. Daar zal ik opnieuw veel bekenden uit de LO&Sportorganisatie tegenkomen.

Publicatiedatum: 21 oktober 2020

In de serie Groener Gras verschenen eerder al de volgende artikelen:
aflevering 00 : de kick-off
aflevering 01 : Arjan Kreeft